Gaatjescamera

Zo heb ik naar aanleiding van het natuurkundeblad zelf met minimale middelen een gaatjescamera gebouwd. De werking van een gaatjescamera berust op het principe dat licht dat door een heel klein gaatje valt een beeld kan maken. Zonder lens dus. De scherpte hangt af van de grootte van het gaatje en van de afstand tussen het gaatje en de film (of tegenwoordig de beeldchip). Over het algemeen geldt dat hoe kleiner het gaatje is hoe scherper het beeld is. 

Een kartonnen margarinedoos maakte ik lichtdicht, en afsluitbaar met een nauwsluitend eveneens lichtdicht deksel. Aan één kant maakte ik een vierkant gaatje in de doos van 1x1 cm waarvoor ik een stukje lichtdicht schutpapier van een 6x6 rolfilm plakte. Daarin moest je met een speld een gaatje prikken dat een doorsnee had van minder dan een millimeter, afhankelijk van de afstand van het gaatje tot de achterkant van de doos. Met een millimeter liniaal schatte ik de doorsnee van het piepkleine gaatje. Over het papier met het gaatje plakte ik nog weer een stukje lichtdicht papier dat je zo weg kon buigen. Dat was de ‘sluiter’. Op de achterkant van binnen in de doos plakte ik dan een stuk lichtgevoelige 6x6 rolfilm. Dat moest allemaal in het absolute donker in een verduisterde kamer op de tast. Hannesen met plakband. Opkrullende film. Als er een glimp licht bij kwam mislukte de hele onderneming. Als de film was geplaatst en de doos dichtzat, kon je een voorwerp voor het gaatje zetten en het schutpapiertje voor het gaatje verwijderen en dan moest je ongeveer een uur of nog langer belichten. 

Voor de tijden, afstanden, maten en verhoudingen had ik een bouwtekening en gegevens uit een semiwetenschappelijk jongerentijdschrift ‘Archimedes’. Inderdaad is het me gelukt om op deze manier een bloemengieter min of meer herkenbaar af te beelden. Zonder lens dus. Zie in Wikipedia onder ‘gaatjescamera’. Daar staat een foto van een gewone spiegelreflex camera; die kun je natuurlijk ook gebruiken als gaatjescamera. Dan heb je alleen nog een stukje lichtdicht papier nodig waarin je een speldenprik geeft. Dat ga ik nog eens proberen! Tegenwoordig heet dit ‘lowtech fotografie’. Op de pagina “Over mij” op deze website staat een stuk over mijn fotografiehobby en daar staat ook de ‘foto’ van de bloemengieter. Stel je er niet te veel van voor. Maar het feit dat het enigszins lukte, gaf wel een kick. Ik had niet het geduld en de tijd om het nog eens en nog  eens over te doen. Zoiets lukt niet in één keer goed, natuurlijk. Alleen de belichting is al een kwestie van uitproberen. 

  mijn foto van de Keulse Dom (zie hieronder) gemaakt met de zelfgebouwde gaatjescamera